Pionizacja
Pionizacja dzieci z MPD
Pionizacja jest jednym z kluczowych elementów rehabilitacji dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym. Wiele z nich nigdy samodzielnie nie osiągnie pionowej postawy ani nie rozwinie samodzielnego chodu. Dlatego u dzieci z MPD stosuje się pionizację z wykorzystaniem odpowiedniego sprzętu. Wszystko po to, aby nie dopuścić do zmian wtórnych, przykurczy czy deformacji.
Prawidłowa postawa ciała to taka, w której układ poszczególnych segmentów ciała względem siebie jest zharmonizowany. Jej utrzymanie wpływa na pracę i wydajność takich układów, jak: oddechowy, trawienny, kostno-mięśniowy czy krwionośny. Brak u dziecka stabilnej i prawidłowej postawy uniemożliwia i/lub utrudnia wykonywanie codziennych funkcji, takich jak: zabawa, spożywanie posiłków czy kontakt z rówieśnikami. Aby osiągnąć prawidłową pozycję ciała używa się ortez dziennych i nocnych różnego typu.
Jakie korzyści ma pionizacja dziecka z niepełnosprawnością?
- umożliwia wzrost gęstości kości poprzez jej prawidłowe dociążenie
- zmniejsza ryzyko złamań kości
- wpływa na prawidłowe oddychanie
- reguluje proces trawienia i wydalania, czyli wpływa na prawidłowe działanie układu pokarmowego
- w połączeniu z wykonywaniem ćwiczeń rozciągających, zapobiega występowaniu przykurczy i deformacji w obrębie kończyn dolnych i miednicy
- ułatwia kontakt z rówieśnikami dzięki interakcji twarzą w twarz
Sprzęt wykorzystywany przy pionizacji dzieci z niepełnosprawnością to pionizatory statyczne, dynamiczne oraz pionizatory z regulacją odwiedzenia. Każdy pionizator powinien być dobrany do możliwości ruchowych dziecka. Pionizatory statyczne umożliwiają m.in. utrzymanie prawidłowej pozycji tułowia dziecka i zapewniają mobilność w pozycji pionowej. Z kolei pionizatory dynamiczne pozwalają dziecku poruszać się we własnym zakresie lub z pomocą fizjoterapeuty/opiekuna.
Jak prawidłowo pionizować dziecko z niepełnosprawnością?
Przy pionizacji konieczne jest zachowanie prawidłowej postawy oraz liniowości. Sprzęt do pionizacji musi być dobrany indywidualnie do potrzeb danego dziecka. W zależności od kondycji bioder dziecka stosuje się pionizację w odwiedzeniu lub bez. Odwiedzenie stawu biodrowego w pionizacji umożliwia ustawienie kończyn dolnych w płaszczyźnie czołowej w sposób zapewniający odpowiednią pozycję głowy kości udowej w panewce. W rezultacie uzyskuje się odwiedzenie gwarantujące poprawne ustawienie stawu biodrowego.
Przykładowo, u dzieci z MPD na IV-V poziomie GMFCS w wieku powyżej 6 lat stosuje się odwiedzenie w stawach biodrowych od 15 do 30 st. dla jednej kończyny dolnej przez 60-90 minut dziennie.
Należy jednak pamiętać, że wszelkie parametry pionizacji muszą być dobierane indywidualnie podczas konsultacji z ortopedą i/lub fizjoterapeutą.