Metody terapeutyczne

• NDT-Bobath (Neuro-Developmental Treatment – terapia neuro-rozwojowa)

Koncepcja NDT-Bobath łączy wiedzę z zakresu fizjoterapii, integracji sensorycznej, terapii zajęciowej czy logopedii. Istotą tej metody jest interdyscyplinarne podejście do rozwiązywania problemów związanych z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego.

Podczas zajęć rehabilitacyjnych wykorzystujących tę metodę stosuje się określone techniki wspomagania i stymulacji, które pozwalają uzyskać pożądane efekty i utrzymać je w przyszłości.

• Metoda Vojty

Zakłada poprawę rozwoju psychoruchowego dziecka poprzez tworzenie lub odbudowanie utraconych bądź zaburzonych w wyniku choroby prawidłowych schematów i wzorców ruchowych. Opiera się na wielokrotnym pobudzaniu określonych punktów ośrodkowego układu nerwowego poprzez ich uciskanie przy jednoczesnym odpowiednim ułożeniu ciała dziecka. Stymulacja tych punktów (tzw. stref stymulacji) wywołuje odpowiedź ruchową.

• Metoda PNF (proprioceptywne nerwowo-mięśniowe torowanie ruchu)

Metoda ta polega na aktywizacji mocnych stron i umiejętności dziecka w celu ponownej nauki utraconych funkcji. Zakłada ona wykorzystanie technik stabilizujących, rozluźniających czy przeciwbólowych. Proponowane przez terapeutę ćwiczenia są podobne do ruchów wykonywanych naturalnie – przy codziennych czynnościach. Często opierają się na motywującej do wysiłku zabawie. Ich celem jest m.in. zwiększenie zakresu wykonywanych przez dziecko ruchów czy poprawa techniki chodu. Wszystko po to, aby polepszyć lub przywrócić samodzielność ruchową dziecka z MPD. 

• Terapia dr S. Masgutovej - Neurosensomotoryczna Integracja Odruchów (MNRI)

MNRI to program rehabilitacyjno-terapeutyczny, którego celem jest neurosensomotoryczna stymulacja zmysłu dotyku i propriocepcji oraz kształtowanie schematów odruchów dynamicznych i posturalnych. Techniki masażu i stymulacji skóry, mięśni czy stawów wykorzystywane w programie MNRI wpływają na rozwój funkcji mózgu. Rezultaty jakie udaje się osiągnąć dzięki terapii MNRI to m.in.:

• równoważenie napięcia mięśniowego
• aktywizowanie mechanizmów integracji sensoryczno-motorycznej
• kształtowanie świadomości kinestetycznej
  
  
• Terapia Medek (Dynamic Method of Kinetic Stimulation, czyli Dynamiczna Metoda Ruchowej Stymulacji)

W przypadku tej metody za główny bodziec stymulujący układ nerwowo-mięśniowy do działania uznawana jest grawitacja. Terapia MEDEK skupia się przede wszystkim na ćwiczeniu ruchów niezbędnych do siadania, stania i chodzenia. Nie koncentruje się natomiast na zmianach napięcia mięśniowego czy nieprawidłowych wzorcach ruchowych.

Rolą terapeuty jest prowokowanie automatycznych reakcji posturalnych niezbędnych do wykonywania zadań funkcjonalnych. Terapia MEDEK, w odróżnieniu od innych nie zakłada, iż dziecko musi skupiać swoją uwagę na wykonywanym na zadaniu. W przypadku tej terapii duży nacisk kładzie się na współpracę między terapeutą a rodzicami/opiekunami dziecka. Dostają oni indywidualny program ćwiczeń i na jego podstawie pracują z dzieckiem w domu.

• Metoda integracji sensorycznej (SI)

Przebiegający w sposób prawidłowy proces integracji sensorycznej u dziecka pozwala mu trafnie oceniać sytuację, w której się znajdzie i odpowiednio na nią reagować.  Jego zaburzenia mogą powodować m.in. problemy z koncentracją, niezborność ruchową czy trudności w przyswajaniu nowych umiejętności.

SI, czyli Integracja Sensoryczna jest metodą wykorzystywaną u dzieci, u których występują zaburzenia w odbiorze i integracji bodźców zmysłowych. Dzięki terapii SI udaje się poprawić jakość przesyłania oraz przetwarzania informacji docierających do dziecka za pomocą różnych zmysłów. Odpowiednio prowadzona terapia SI pomoże prawidłowo odbierać, rozpoznawać, interpretować, segregować i adekwatnie reagować na wszystkie informacje docierające do mózgu dziecka.

• Komunikacja alternatywna i wspomagająca

To dziedzina, w której skład wchodzi szereg metod ułatwiających dzieciom niemówiącym lub posługujących się mową w ograniczonym zakresie komunikowanie się z otoczeniem. Systemy komunikacji niewerbalnej możemy podzielić na:

• manualne – język migowy, fonogesty, daktylografia
• graficzne – piktogramy, rebusy, pismo Blissa, PIC - Pictogram Ideogram Communication
• dotykowe - pismo Braille'a, alfabet punktowy do dłoni
• przestrzenno-dotykowe -  klocki słowne Premacka

Wprowadzanie oddziaływań wspomagających dziecko w porozumiewaniu się z otoczeniem to złożony proces. Szczególną uwagę należy zwrócić na model aktywny, czyli czynności, które włączają osoby z niepełnosprawnością w działania naprzemienne, rozwijają poczucie niezależności oraz relację z partnerem komunikacyjnym. W procesie kształtowania Indywidualnego Systemu Komunikacyjnego istotne jest opracowanie odpowiednich strategii komunikacyjnych. Pomocne staje się używanie przekazu wspomaganego przez partnera komunikacyjnego. W zakresie wspomagania przekazu wyróżniamy m.in.: symbole przestrzenno-dotykowe, zdjęcia, gesty, obrazki z różnych systemów (MAKATON, PICTOGRAMS, BLIS itp.) oraz tradycyjne podpisy.

Coraz częściej do porozumiewania się osób z niepełnosprawnościami wykorzystuje się urządzenie elektroniczne tj. syntezatory mowy, dotykowe ekrany, specjalnie dostosowane myszy i klawiatury.

• PCEye GO

To urządzenie, które umożliwia osobom z niepełnosprawnościami obsługę komputera za pomocą ruchów gałek ocznych. Jest proste w użyciu i kompatybilne z większością komputerów, w tym laptopów. Jego działanie opiera się na konwersji ruchu gałek ocznych na ruch kursora widoczny na ekranie. Zastępuje tradycyjną komputerową mysz i umożliwia wykonywanie wszystkich jej funkcji. Jego regularne użytkowanie daje dziecku poczucie sprawczości i niezależności oraz pozwala w różny sposób komunikować się z otoczeniem.

• Cyber-oko

To narzędzie umożliwiające porozumiewanie się oraz terapię osób mających trudności komunikacyjne. System za pomocą odpowiedniego urządzenia śledzi ruch gałek ocznych pacjenta, które reagują na wyświetlane obrazy i umożliwiają mu określoną odpowiedź. Efekty pracy z tym urządzeniem to m.in. zmniejszenie zdezorientowania i bezradności osoby chorej, ale także usprawnienie funkcjonowania mózgu. Cyber-oko stymuluje funkcje poznawcze, poprawia koncentrację i koordynację wzrokową pacjenta.